Eens een Rondo altijd een Rondo
Hallo even voorstellen. Ik ben Frank, ex-basgitarist van de Rondos.
Voordat ik bij de Rondos kwam had ik al enige ervaring in het spelen met schoolbandjes. Rond 1977 werd ik ook met het punkvirus besmet. Mijn jeugdvriend Nico maakte mij hier enthousiast over. We luisterden naar muziek van The Sex Pistols. Stranglers, The Damned, The Clash, The Jam, The Boys en zo verder. Via een raamadvertentie van een muziekwinkel (van Japie) in de Van Speijkstraat kwamen we oktober 1977 in contact met Rob. De advertentie kwam in het kort op het volgende neer: gitarist in bezit van muziekinstallatie, repertoire, oefenruimte en optreden zoekt zanger en basgitarist. Dat leek Nico en mij wel wat. Rob had een zekere Ed als drummer. We oefenden in de kelder van Rob zijn huis in Kralingen. Dit soms tot groot ongenoegen van de overige bewoners, Ik kreeg van Rob basles. Dat ging in de trant van bovenste snaar, derde vakje, vijfde vakje, oftewel zoals ik nu weet: speel een G en een A. Wanneer er eens iets fout ging met de muziek en Nico of ik daar een opmerking over maakte antwoordde Rob steevast met de woorden: "We zijn godverdomme toch zeker geen symfonie orkest." Eigenlijk had Rob helemaal gelijk, we waren per slot van rekening een punkbandje.
24 december 1977 was ons optreden in of all places Kreatief Centrum (het latere punkwalhalla Kaasee). Dit onder de naam van The Game. Volgens mij waren wij de allereerste punkband die daar speelde. Het optreden werd geen onverdeeld succes. Er was weinig publiek en degenen die er waren gooiden naar goed punk gebruik bier over ons en onze installatie. Dat leverde een rokende Vox basversterker op die het subiet begaf. Einde oefening. Het optreden had nauwelijks een half uur geduurd. Na afloop beukte het (gelukkig voor ons weinige publiek) op de kleedkamer deur, scanderend "geld terug, geld terug".
Dit was mijn eerste optreden op een heus podium. Niet iets om snel te vergeten. We kregen later een andere drummer "Alain" de Rat (volgens mij waren er veel punks met iets van rat in hun punknaam). Deze drummer was een keer zo fanatiek bezig dat wij hem tijdens het optreden kwijt waren. Hij was met drumkruk en al achter het podium van Kaasee gedonderd. Hij drumde daarna overigens even fanatiek verder als voor de val. We hebben ook nog kort een tweede gitarist in de band gehad, Hans, maar Rob wilde liever met één gitarist spelen. Tussendoor hadden we ook nog een uitstapje met een zangeres, Shirley. Nico drumde toen. Op een gegeven moment hadden we zelfs een echte manager, Huib. Na The Game veranderden we onze naam in The Butchers.
Toeval of niet, ons eerste optreden met The Butchers was in het kader van Woensdag Gehaktdag in Paradiso Amsterdam. We hebben met The Butchers best wel veel gespeeld. Meerdere malen in Paradiso (onder andere met een andere Rotterdamse punkband Willy Nilly), op een feestavond van de TH in Delft (met onder meer Herman Brood in zijn jonge jaren), op het Lyceum in Haarlem, de Goudsbloem in Schiedam met Axtion, een band bestaande uit heel jonge muzikanten, waaronder de zanger/gitarist Peter de Vries, die later als muzikant furore zou maken. Met hem en Drummer Ben L. heb ik nog een blauwe maandag in een bandje gespeeld, waarbij we overigens nooit het oefenstadium hebben doorbroken. Peter is helaas overleden. We deden een aantal optredens met The Banana Sisters (Haarlem, Den Briel, feest in de Watertoren). Ons laatste optreden was in Eksit, met Ernst van Ee op drums, die zat niet zo heel punk op het conservatorium en zou later een soort carrière maken in de hardrockscène. Dit was mijn punkbegin. Ik speelde gewoon voor lang leve de lol, het bier en de meisjes.
Ik ging regelmatig andere bands kijken en zo kwam ik met Nico toevallig midden in een optreden van de Rondos in de stad terecht. Ze speelden op een rond overdekt podium op het Lijnbaanplein. Ik vond hun muziek heftig (hard, snel) en ze kwamen imponerend over in hun zwartleren jacks. Ik herinner mij dat er ook wat geouwehoer was met politie. Nico en ik vonden de Rondos een goede band. Logisch gevolg was dat we op een najaarsavond naar Schiedam (de Quibus) gingen om een optreden van de Rondos bij te wonen. De ruimte was erg vol en heet. The Railbirds waren aan het spelen. Op zich vond ik dit een goede band, maar omdat ik wist dat zij niet zo hoog opgaven over The Butchers liet ik dit niet merken. Na het optreden van The Railbirds was het tijd voor een glas bier. De Rondos stonden op het podium. Tot mijn verbazing zag ik een politieagent die zich door de massa naar voren wurmde richting podium. Ik had zo Iets van, straks gaat het concert om de een of andere reden niet door. Spontaan besloot ik mijn bier in de nek van de kit te gooien. De agent ging stoïcijns door om het podium te bereiken. Toen bleek dat het Maarten was, een van de gitaristen van de Rondos, verkleed in politie-uniform met originele politiepet. Het werd een geweldig concert. Dertig nummers in een uur, met krakers als: I Don't Wanna Smile, Russians Are Coming, King Kong's Penis, Nothing To Lose, Just Another Loser, B-52 Pilot en Who Killed John F?. De vloer van de Quibus deinde onder het geweld van de pogoënde punks. Daarna volgde een toegift van zo'n twintig nummers van covers van bands als The Damned, Eater en Wire. Ik was drijfnat van het zweet. Voor mijn gevoel had ik liters vocht verloren, gelukkig wist ik wel een manier om dit vochtverlies aan te vullen. Nico en ik waren fan van de Rondos.
Januari 1979 heb ik een korte loopbaan in het leger gehad, drie dagen, toen mocht ik naar huis. Het scheen dat ik wat problemen had met autoriteiten in het algemeen en gezagsverhoudingen in het bijzonder. Niet kort daarna kwamen Nico en ik erachter dat de Rondos een optreden hadden in Sarto op Rotterdam-Zuid. Als fan zijnde moesten we daar uiteraard bijzijn. Het concert was wederom goed. Die avond kwam ik voor het eerst persoonlijk in contact met een van de bandleden. Het ging om Wim, de drummer. Na afloop hebben Nico en ik een tijdje met hem staan praten. Ik had tot dan toe een dermate ontzag voor de Rondos dat ik ze niet eerder had durven aanspreken, zij hadden mij als Butcher echter ook nooit aangesproken. Wim bleek een vriendelijke man, die in dezelfde kazerne als waar ik kortstondig geweest was dienst had gedaan, de Kolonel Palm kazerne in Bussum. Hij nodigde Nico, Rob en mij uit om eens langs te komen in huize Schoonderloo. We voelden ons gevleid. We zijn op een avond langs geweest en kregen een rondleiding door het enorme pand en we mochten de oefenruimte, een originele bunker, bezichtigen. De Rondos waren in die periode net bezig met de opnames van "Russians Are Coming". Hier werd niet gewichtig of geheimzinnig over gedaan. We waren welkom om mee te luisteren. De andere Rondos, Johannes, Allie, Maarten en Kees bleken ook aardige gasten te zijn. Wellicht maakten we ook kennis met Saskia en Piet. Dit waren mijn eerste echte contacten met de Rondos.
Niet veel later kwam ik in de stromende regen Allie tegen. Omdat we elkaar nu kenden maakten we een praatje. Bij het weggaan informeerde hij terloops of ik een drummer voor de Rondos wist. Voor de grap antwoordde ik: 'Ik weet geen drummer, maar wel een bassist". Allie legde uit dat Wim (de drummer) wilde gaan bas spelen omdat Kees (de basgitarist) er mee stopte. Allie was in de veronderstelling dat ik nog bas speelde bij The Butchers, maar wij waren net gestopt. (Stoppen op het hoogtepunt, voor ons was dat het optreden in Eksit.) Allie vroeg mijn telefoonnummer. Net thuis gekomen kreeg ik een telefoontje of ik naar de 2de IJzerstraat, waar huize Schoonderloo gevestigd was, wilde komen. Resultaat, ik kon de volgende dag mee repeteren om te kijken hoe dit van beide kanten zou bevallen. Ietwat zenuwachtig ging ik de volgende dag naar de afgesproken repetitie, daarna werd ik aangenomen als lid van de Rondos. Dit is misschien een gekke vergelijking, maar voor mij voelde spelen bij de Rondos, als voetballen bij Feyenoord. Mijn vorige bandleden gingen overigens ook door in de muziek. Nico als zanger van Boring 70, met onder andere Kees (ex-Rondos) op basgitaar en Rob als gitarist van de punk/jazzband The Artz. De Rat ben ik uit het oog verloren.
Mijn debuut met de Rondos was op zaterdag 31 maart 1979 in Nullis Pretti. Dit was een soort van buurthuis in Rotterdam-Schiebroek. We speelden samen met de Rotterdamse band Headline. Onze opstelling: Johannes/zang, Allie/gitaar, Maarten/gitaar, Wim/drums, Frank/basgitaar. De laatste vier zongen om de boel nog meer kracht te geven de refreinen van de nummers mee. Visueel zag dit er ook sterk uit (vier muzikanten op een rij achter microfoons). Voor mij persoonlijk was het spannend en opwindend om met de "grote Rondos" mee te spelen. Er was aardig wat publiek. Het optreden ging goed. In die periode speelde we nog de "oude" set van 30 nummers in een uur. Ik weet wel dat we twee gloednieuwe nummers speelden, te weten: System (dit kwam later op single en staat op de lp Red Attack) en Jesus Crisis, op de een of andere manier is dit nummer na een aantal optredens in een soort van vergetelheid geraakt.
Daarna heb ik vele optredens met de Rondos gedaan. Zomaar wat herinneringen. Een optreden in discotheek(!) Royal in Zoutelande (Zeeland), het Pannehuis in Antwerpen (waar we nogal wat problemen met de elektriciteit hadden), en het concert van 9 juni '79 in Paradiso. Bij dit laatste optreden gingen er zoveel punks uit Rotterdam mee dat er een bus met chauffeur gehuurd werd. Ik was zelf niet in deze bus aanwezig maar wanneer de verhalen die ik over deze reis gehoord heb maar voor de helft waar zijn droomt de chauffeur er nog wel eens van. De chauffeur had zich in een van de smalle Amsterdamse straatjes vast gereden, het duurde even voordat dit was opgelost. Echter de reizigers hadden wat bier gedronken en moesten dus "nodig" plassen. Onder aanvoering van een zekere Ron R. verlieten de punks de bus om massaal te gaan "wildplassen". Het is achteraf niet duidelijk geworden of de buschauffeur sympathie heeft gekregen voor de Rotterdamse punkscene. Persoonlijk vond ik het wel "kicken" om vanaf dat grote podium de Rotterdamse punks en masse te zien pogoën in Amsterdam.
Op een gegeven moment hebben de filmmakers Dick Rijneke en Mildred van Leeuwaarden veel over de Rondos en aanverwante zaken gefilmd. Dit in het kader van een drieluik genaamd Groeten uit Rotterdam voor de VPRO televisie. Mooie beelden vond ik dat Ton de drummer van de Tändstickorshocks) tijdens het verven van huize Schoonderloo in een pot verf stapt, de beelden van een medewerkersvergadering bij Kaasee, Herman van Pin (een fanzine) op bezoek in de 2de IJzerstraat, waarbij Herman moeite heeft met de deur, de live opnames van de Rondos (Kaasee, 24 augustus 1979) en ikzelf op bezoek bij de muziekwinkel van Peter Graute, Backstreet in de Boomgaardstraat (ik heb daar als baby gewoond). Opvallend aan mezelf vind ik mijn enorm lange vingers die tussen de platen graaien en op de toonbank trommelen. Na Groeten uit Rotterdam hebben Dick en Mildred nog de film Pinkel gemaakt.
September ’79 vertrokken we naar Londen voor een optreden met Crass en Poison Girls. We reisden per boot (Vlissingen-Sheerness). In Londen logeerden we in de boerderij bij de Crass. Ik vond het aardige mensen, ik kon ze alleen niet altijd even goed volgen. Ik herinner mij een opmerking van iemand van de Crass die zei dat het onmogelijk was dat er mensen op de maan geweest konden zijn, omdat de maan daar te klein voor zou zijn. Op die manier kan je ook niet door de Maastunnel! Ik weet dat het heerlijk zomerweer was, niet te warm. We brachten de nodige tijd in de behoorlijk grote tuin door. De bandleden van Crass aten geen vlees, maar rookten wel veel. Verder werd er op de dag van het concert op 8 september '79 in Conway Hall het nodige bier door enkele Crass leden gedronken, waarschijnlijk tegen de zenuwen. We traden op in onze leger-outfits met op de achtergrond onze vlaggen. Het optreden ging strak en snel. We speelden onder meer A Black & White Statement, System, Soldiers, City Of Fear, Russians Are Coming, If I Had A Hammer en I Don't Like The Rastaman. Mensen die niet langer luisterden dan hun oren groot waren dachten dat dit een anti-rastanummer was. Dus niet, wel werd de apathische houding van veel rasta's aangetoond. Er zijn overigens genoeg militante rasta's.
Na ons speelden de Poison Girls. Ik stond lekker in de zaal met een biertje na te genieten van ons optreden. Voordat de Crass ook maar één noot gespeeld had brak de pleuris uit in de zaal. Er ontstond een gigantische knokpartij. De bierpullen vlogen letterlijk langs mijn oren. Ik vluchtte het podium op maar werd er weer net zo snel als dat ik er op gekomen was af gegooid. Uiteindelijk kon ik ongeschonden de kleedkamer bereiken. Ik heb dit optreden met een dubbel gevoel beleefd. Positief dat we met de Rondos In Engeland hebben gespeeld. Negatief, de hakpartij voordat de Crass optrad. Ik heb ze in ieder geval wel live meegemaakt tijdens hun repetities op hun boerderij waar we logeerden. N.a.v. dit gebeuren ontstond de polemiek tussen Crass en Rondos over hoever pacifisme gerechtvaardigd is. Waar ligt de grens datje jezelf of in ieder geval anderen die voor jou naar een optreden komen gaat beschermen? Wanneer neem je verantwoordelijkheid? Wat mij betreft had Crass zonder gewetensbezwaren gebruik mogen maken van een ordedienst, teneinde dit soort uitwassen te voorkomen, en om het goedwillende deel van het publiek te beschermen. Bij dit concert waren onder andere Rasta Roel en Aad van der B. uit Rotterdam aanwezig. Dick en Pinkel zouden het concert ook bijwonen, maar door allerlei gedoe arriveerden zij te laat.
Ondertussen hadden we op ons eigen platenlabel King Kong Records een dubbelsingle uitgebracht. Deze is in feite live opgenomen in de oefenbunker. Op de dubbelsingle staat op iedere kant een band, te weten: The Railbirds (met het fantastische l'm So Proud), Bunker (later Bunker OESO/Ongewenste Elementen Show), Fready en de Rondos (met System, We Don't Need No Speed, City Of Fear en If I Had A Hammer, muziek van Trini Lopez).
Op 20 oktober 1979 deden we de eerste Red Rock presentatie. Dit was in Alfa in Beverwijk. Dit hield in dat we gezamenlijk naar de optredens reisden en op een (1) muziekinstallatie met drie bands een optreden gaven, te weten de Sovjets, de Tändstickorshocks en de Rondos. Niet per se in deze volgorde. Dit leverde bij het publiek nogal eens misverstanden op. Zij dachten dat de Rondos automatisch afsluiter zou zijn. Mooi niet dus. Vanaf 11 december (Eksit, Rotterdam) had Rode Wig zich bij het Red Rock collectief gevoegd. We speelden ook zo nu en dan met The Ex en The Workmates, goede bands, prima muziek, ideeën en teksten. Van The Ex herinner ik mij nog een geheel eigen versie van Money Money Money (Abba), wat subtiel over ging in lt's So Funny, But We Don't Talk Anymore (Cliff Richard).
Het leven in huize Schoonderloo was altijd erg afwisselend. Er was altijd wel aanloop en zo'n beetje iedereen werd gastvrij ontvangen. Ik herinner mij nog heerlijke etentjes met Sonia Herman Dolz (een mooie, intelligente, jonge vrouw waar ik nauwelijks een woord tegen durfde te zeggen), Carla (speelde later bij Rode Wig), Geert, Pinkel enzovoort. Verder had ik altijd goed contact met twee bewoners die niet in de Rondos speelden. Kunstenaar Piet Dieleman. Hij maakte schilderijen op grote canvas doeken. In mijn (leken) optiek leek het wel of hij emmers verf tegen de doeken had gesmeten. Daarna spijkerde hij er takken tegen aan. Heel bijzonder. De andere bewoner was Rien (zanger/basgitarist van Rode Wig). Verder waren er de regelmatig terugkerende werkzaamheden om de Raket (van een stencil tot in mijn ogen een tijdschrift, meestal uitgebreid met bijlagen) in elkaar te zetten. Er werden dan heel erg veel rondjes om de tafels gelopen bij het "rapen", de blaadjes op volgorde leggen voor zij geniet werden.
Tweede Kerstdag 1979 vond in Kaasee Rock Against Religion plaats. Kaasee puilde uit van de punks die uit heel Nederland en wie weet nog verder waren gekomen. De avond werd geopend met een "Kerstgedicht" door Jules Deelder. Die was toen nog relatief onbekend. De bedoeling van een alternatief Kerstgedicht werd niet door alle aanwezigen begrepen. Deelder werd bedolven onder bier en spuug. Voor mij persoonlijk had dit absoluut niet gehoeven. Deelder maakte overigens onder bewonderenswaardige kalmte, zeker gezien de omstandigheden stijlvol zijn gedicht af. Er waren optredens van onder meer Neh, The Ashtrays, Jesus And The Gospelfuckers, En de Ayatollah's. Dit was een gelegenheidsband met zanger Ruud, Wim (op gitaar), Piet Dieleman op drums en ik zelf op basgitaar. Ik weet dat we een nummer hadden met de volgende tekst Ay, Ay, Ay, Ay Ay, Ay Ayatollah's. Briljant! We speelden ook The Banana Boat Song (Harry Belafonte) .Het was in ieder geval een ietwat andere beleving van het Kerstgebeuren.
Volgens mij zijn we in januari 1980 een echte studio ingegaan om onze lp op te nemen. Dit was in een pand op het Haringvliet, de Backlash studio van Martin van de Leer. Het was het idee om de muziek zo authentiek mogelijk op de plaat te zetten. Ik vind dat dit goed gelukt is. Niks geen gedoe met productionele trucjes of wat dan ook. We speelden de nummers met zijn allen tegelijk, getooid met koptelefoons. Zo is de muziek voor de lp opgenomen. Het resultaat: de lp Red Attack. Adviesprijs in guldens 12,50. Er heeft een mooie recensie van Red Attack in het Utrechts Nieuwsblad gestaan.
Zondag 18 mei 1980 speelden we met de Rondos ons laatste concert. Dit was in Doornroosje in Nijmegen. Wij waren er al op zaterdag en logeerden in een gekraakt huis. Volgens mij speelden er op zaterdag ook punkbands in Doomroosje. De Tändstickorshocks speelden op zondag. Zo konden Geert en Pinkel nog mooi even naar de bekerfinale van Feyenoord tegen Ajax 3-1. Feyenoord bekerwinnaar 1980. Op het moment van spelen waren we ons niet bewust dat dit de laatste keer zou zijn. We zijn in de zomer op vakantie geweest in Baskenland en de Pyreneeën. We hebben in Mugaire (Spaans Baskenland) Rien zijn verjaardag gevierd. Het was een mooie vakantie waarin we lange wandelingen door de schitterende natuur hebben gemaakt. Terug in Rotterdam werd uiteindelijk de beslissing genomen om te stoppen met de Rondos. Dit vond ik jammer. Ik was het absoluut eens met de ideeën achter de band (het zelf plannen bedenken en deze zelf zonder bemoeienis van buitenaf uitvoeren, het delen van de oefenruimte en muziekinstallatie, elkaar helpen waar nodig, ideeën, goederen en materiaal delen). Door deze ideeën kwamen we in een soort spagaat. Enerzijds brachten we de "boodschap": doe het zelf. Anderzijds werd er veel op ons geleund qua ideeën en uitvoering van ideeën. Wat ook niet prettig was dat wij vaak de strontkar over ons heen kregen, ik bedoel hiermee dat we kritiek van personen kregen over wat wij deden terwijl die personen los van kritiek geven zelf geen reet uitvoerden. Persoonlijk miste ik het geen muziek meer maken het meest. Zonder ruzie met de andere leden ben ik mijn eigen weg gegaan.
Daarna heb ik met wisselend succes als basgitarist in verschillende bands gespeeld. Een korte opsomming: Effective Fashion met Ron Roteb (ex-Railbirds en Tändstickorshocks), Hilton Butcher met Nico (ex-Butchers en Dolbies), Betty Boop & The Bumpers (met Frans & lnge), en last but not least Frankie & Friends (met Toine, Witte & The Mighty Mart). Ik heb toneel gespeeld (inclusief voorstellingen) in de volgende producties: Karoshi en Antigone (regie Dave Schwab) en in Katibo van de Surinaamse stichting So Mi Tan ( met onder andere Mary Goormachtig). Ik heb een korte periode als freelance-journalist voor Het Vrije Volk en het Rotterdams Dagblad gewerkt (met als leermeester Jim Postma). Voor de rest was ik iemand van 12 ambachten, 13 ongelukken. Sinds oktober 1997 ben ik werkzaam in de Zorg en Welzijn. Ik ben activiteitenbegeleider geweest in verzorgingshuizen en sinds januari 2002 werkzaam als woonbegeleider in de sociale psychiatrie voor de stichting Pameijer. Momenteel ben ik bezig met een opleiding voor Sociaal Pedagogisch Hulpverlener. Ik heb mijn propedeuse gehaald en hoop medio juni 2009 af te studeren.
Tegenwoordig ga ik nog wel eens jammen met Rob (ex-Butchers, The Artz, Red Skies Over Paradise en vele andere bands) in 013 in Tilburg. Ik luister nog altijd veel muziek onder andere: The Ramones, Wire, Joy Division, The The, Radiohead, R.E.M, Manu Chao, Spinvis enzovoort.
Ooit had ik een gesprek met Wim over waar Rondos voor stond. Rotterdam ongezellig niet door onze schuld, had ik begrepen. Onlangs hadden we het hier nog eens over toen zei Wim: Nee, Rondos was Rotterdam onleefbaar niet door onze schuld. Mijn leven in de periode 1978-1980 heb ik ervaren als avontuurlijk, leerzaam en inspirerend.
– Frank (eens een Rondo altijd een Rondo) Seltenrijch, Rotterdam 2008